Blokada korzeni nerwów
Kręgosłup składa się z kości zwanych kręgami. Pomiędzy każdym kręgiem znajduje się „dysk”, który zapewnia elastyczność kręgosłupa. Nerwy umożliwiające czucie i poruszanie kończynami górnymi nazywane są nerwami szyjnymi. Wychodzą z kręgosłupa przez otwory między dwoma sąsiadującymi kręgami zwanymi otworami międzykręgowymi. Po każdej stronie szyi znajduje się osiem nerwów szyjnych. Korzenie nerwów są otoczone tkanką tłuszczową. Blokada korzenia nerwu szyjnego polega na wstrzyknięciu leków przeciwzapalnych i znieczulających do tłuszczu otaczającego korzeń nerwu. Lek zmniejsza stan zapalny i obrzęk wokół korzenia nerwu oraz zmniejsza ból spowodowany stanem zapalnym korzenia nerwu, podrażnieniem spowodowanym zwyrodnieniem stawów lub przepukliną dysku (gdzie dysk wybrzusza się) na szyi.
Blokada korzeni nerwów zmniejsza lub całkowicie eliminuje ból ramienia, karku i głowy. Zapobiega nawrotom bólu, ułatwia odstawienie nadużywanych leków przeciwbólowych. Blokada nie pogarsza koncentracji i nie „otumania”. Często pozwala uniknąć niepotrzebnych zabiegów i operacji.
Dla kogo?
- silne bóle karku promieniujące do ramienia i ręki na skutek uciśnięcia korzenia nerwu przez dysk:
- dyskopatia
- przepuklina dysku - bóle karku promieniujące do ramienia i ręki w czasie ciąży - kiedy nie można przyjmować leków przeciwbólowych
- choroby przewlekłe: nerek, układu krążenia i układu pokarmowego uniemożliwiające stosowanie leków przeciwbólowych
- dla osób szukających alternatywy dla leków - metody walki z bólem głowy, która nie obciąża żołądka, wątroby ani nerek
- ból, który nie ustępuje po rehabilitacji
- bóle karku promieniujące do ramienia i ręki u Pacjentów, którzy nie mogą być operowani z powodu chorób towarzyszących
- bóle karku promieniujące do ramienia i ręki u Pacjentów, którzy nie zostali zakwalifikowani do leczenia operacyjnego
Przeciwwskazania:
- uczulenie na leki znieczulające i steroidy
- nieuregulowana cukrzyca i nadciśnienie.
- objawy mogące wskazywać na chorobę zagrażającą zdrowiu lub życiu wymagającą dodatkowych badań lub innego leczenia
- objawy wskazujące na konieczność pilnego leczenia operacyjnego
Efekty
Zastosowanie metody pozwala uniknąć kosztów leków i kolejnych konsultacji a często pozwala uniknąć operacji.
Przy większości zabiegów ulga jest natychmiastowa. 90% Pacjentów doświadcza natychmiastowej ulgi i ustąpienia bólu. Czasami możesz zacząć odczuwać ulgę w bólu w ciągu kilku dni. Pełny efekt może jednak wymagać kilku tygodni. Ulga w bólu może utrzymywać się przez wiele dni a nawet miesięcy.
Ponadto blokada:
- zmniejsza stan zapalny w miejscu uciśnięcia nerwu - pełny efekt przeciwzapalny użytych leków steroidowych rozwija się w ciągu kilku dni od blokady
- ułatwia odstawienie nadużywanych leków przeciwbólowych
- nie pogarsza koncentracji, nie „otumania” - po blokadzie można wrócić do domu
- nie obciąża żołądka, wątroby ani nerek – stanowi alternatywę dla leków
Nie zaleca się prowadzenia pojazdu. Bezpośrednio po zabiegu ręka zdrętwieje, czasami mocno i może osłabnąć, w związku z tym posługiwanie się nią i wykonywanie czynności dnia codziennego może być utrudnione. Jest to działanie tymczasowe i ustępuje po kilku - maksymalnie po kilkunastu godzinach. Kiedy sprawność ręki powróci do sprawności sprzed blokady należy pamiętać, że ustąpienie bólu nie oznacza od razu wyleczenia. Cofnięcie się zmian związanych z uciśnięciem nerwu przez wypadnięty dysk to proces stopniowy.
Uczucie zdrętwienia ręki mija wraz ustaniem działania leków znieczulających po około 8 godzinach.
Ważne:
- blokada nie zadziała u Pacjentów, u których przyczyna bólu jest inna niż związana z blokowanymi nerwami
- blokada nie zostanie wykonana u Pacjentów, u których badanie Rezonansem Magnetycznym wykaże zaawansowane zmiany nierokujące poprawy po blokadzie.
Opis procedury
Blokada wykonywana jest przez przygotowanego i doświadczonego lekarza. Jest bezpiecznym, trwającym maksymalnie kilkanaście minut zabiegiem, szczególnie kiedy wykonywana jest pod kontrolą USG jak to ma miejsce w Centrum Leczenia Bolów Głowy, gdzie wszystkie zabiegi wykonujemy pod kontrolą USG, co zapewnia precyzyjne podanie leku w okolicę nerwu – dla maksymalnego efektu. Dzięki temu można użyć mniejszej dawki leku. Kontrola igły pod USG gwarantuje, że droga igły do celu jest najkrótsza z możliwych. Obraz USG chroni przed uszkodzeniem wrażliwych struktur np. naczyń krwionośnych i samego nerwu. Pod kontrolą USG wykonujemy po 1 wkłuciu na każdy blokowany korzeń nerwu.
Blokadę wykonuje się w gabinecie zabiegowym. Zostaniesz poproszony o położenie się na brzuchu lub na boku na stole zabiegowym. Obok Ciebie stanie pielęgniarka i lekarz, którzy zajmą się Twoim bezpieczeństwem. Miejsce wstrzyknięcia zostaje zdezynfekowane a lekarz używając USG odnajduje korzeń nerwu, który ma zostać zablokowany. Po zlokalizowaniu nerwów Pacjent jest uprzedzany, że poczuje ukłucie i w okolicę nerwu wstrzyknięty zostanie lek w objętości około 1-2 ml (objętość łyżeczki do herbaty). Większość Pacjentów twierdzi, że nie czuje ukłucia ponieważ do blokad nerwów wykorzystujemy najcieńsze dostępne igły o średnicy 0,4 mm – czyli cieńsze niż pół milimetra. Niektórzy Pacjenci mogą czuć wstrzykiwany lek - przez 5-10 sekund mogą mieć uczucie rozpierania w ramieniu i ręce - do czasu aż lek zacznie działać.
Niewielkie komplikacje, które mogą wystąpić, to zasinienie i krwawienie w miejscu wstrzyknięcia oraz zawroty głowy. Poważne komplikacje są rzadkie.
Jeżeli blokada nie przyniesie ulgi w ciągu 1-2 tygodni może być konieczne wykonanie drugiej blokady. Blokady można powtarzać, ale nie powinny być jedyna metodą leczenia bólu. Rzadko wykonuje się więcej niż 3 blokady z użyciem leków steroidowych w przeciągu 6 miesięcy. Każda kolejna iniekcja steroidów zwiększa ryzyko wystąpienia działań niepożądanych.
Brak ulgi po blokadach może oznaczać, że nerwy nie są źródłem bólu i należy poszerzyć diagnostykę aby odnaleźć inne przyczyny dolegliwości.
Jak się przygotować
Możesz zjeść lekki posiłek do 4 godzin przed zabiegiem. Stosowanie leków rozrzedzających krew, takich jak aspiryna i klopidogrel (stosowane u Pacjentów w przebiegu zawału serca) należy przerwać 4-5 dni przed zabiegiem w porozumieniu z kardiologiem. Przed zabiegiem może być konieczne badanie krwi w celu sprawdzenia jej krzepliwości. Po zabiegu możesz być poproszony o pozostanie na obserwacji – kilkanaście minut do godziny. Konieczne będzie zabranie kogoś, kto zabierze Cię do domu, ponieważ nie zaleca się prowadzenia pojazdu. Bezpośrednio po zabiegu ręka zdrętwieje, czasami mocno i może osłabnąć. Jest to działanie tymczasowe i ustępuje po kilku - maksymalnie po kilkunastu godzinach. Blokadę wykonujemy po badaniu lekarskim i zakwalifikowaniu do tej metody leczenia. Po badaniu lekarz wyjaśni dokładnie cel blokady, odczucia, ewentualne działania niepożądane i poprosi o podpisanie świadomej zgody na zabieg.
Badanie ma na celu wybór najlepszego sposobu wykonania blokady, określenie korzenia nerwu, który należy wybrać a przez to zmaksymalizować szanse na powodzenie blokady i ustąpienie bólu. Czasami zdarza się, że blokady nie da się wykonać lub technicznie wykonanie blokady jest możliwe, ale szanse na ustąpienie bólu są niewielkie. Wówczas lekarz zaproponuje inną metodę leczenia.
Blokadę po raz pierwszy najlepiej wykonać w czasie bólu. Ustąpienie bólu po wykonaniu blokady pozwala na zweryfikowanie postawionej diagnozy a także zaplanowanie dalszego właściwego leczenia. Wykonanie kolejnych blokad można planować i wykonać niezależnie od wystąpienia bólu.
Blokada korzeni nerwów wymaga przygotowania. Konieczne jest badanie lekarskie kwalifikujące do zabiegu. Niezbędne jest badanie rezonansem magnetycznym odcinka szyjnego kręgosłupa w celu oceny szansy na powodzenie blokady oraz identyfikację korzenia, który jest uciśnięty.
Blokada może być wykonana „ratunkowo” w celu przerwania napadu bólu. Warunkiem jest odbyte badanie lekarskie i zakwalifikowanie do tej metody leczenia. Kolejna blokada nie wymagają specjalnych przygotowań.